I sama činjenica da problem Brčkog nije mogao biti riješen dejtonskim papirima, nego je formirana Arbitražna komisija sa zadatkom da do 14. decembra ove godine donese konačnu odluku O sudbinu ovog grada (mnogi smatraju da je u pitanju i sudbina Bosne), govori da je riječ o izuzeteno teškom i komplikovanom problemu. Političari ga nisu uspjeli riješiti i taj vrući krompir je prepušten struci pravnicima. Da li zbog sigurnost u ishod arbitraže o Brčkom se u federalnom dijelu Bosne uglavnom vode stručne rasprave, dok se u Republici Srpskoj taj problem toliko politizira da i obični seljak ima svoj stav, a on je jedinstven grad mora ostati u srpskim rukama. Nije to slučajno. U predzbomoj kampanji Brčko je bilo rado obrađivana tema političara iz Republike Srpske čije su opservacije dogurale i do ocjene da se Brčko ne može žrtvovati i po cijenu mira. Na drugoj, federalnoj strani, bez mnogo halabuke ali zato uz brojne incidente, prognani Brčaci se polako približavaju svom gradu. U prigradskim brčanskim naseljima Dizdaruša, Omerbegovića i drugim izuzetno je živo. Ljudi se vraćaju i popravljaju porušene kuće. Jedan od njih je i Omer Demirović koji kaže da ih ništa ne može zaustaviti u njihovom povratku u Brčko i dodaje: Brčko mora pripasti Brčacima, a to znaci i Srbima. Naravno, onim koji nisu okrvavili svoje ruke. Iako srpska strana uporno bojkotuje rad Arbitražne komisije njeni argumenti za zadržavanjem Brčkog u sastavu Republike Srspke su poznati. Insistira se na navodno dogovorenom principu o teritorijalnom kontinuitetu entiteta. Prof. dr Čazim Sadiković, član Arbitražne komisije za Brčko u ime Federacije tvrdi da takav princip nije dogovoren, iz prostog razloga što entiteti nisu države, a u Dejtonu je dogovorena sloboda kretanja bez ikakvih granica i carina. Drugim riječima, insistiranje na kontinuitetu teritorije je negacija ostalih principa dogovorenih u Dejtonu. Po ocjenu profesora Sadikovića, zahtjev za koridorom i njegovim eventualnim proširenjem ima smisla samo u slučaju da se ne priznaje država Bosna i Hercegovina. Potpisima u Dejtonu oba entiteta su tu državu priznala. Olakšavajuća okolnost u borbi za Brčko je i u činjenici da federalni partneri, dakle bošnjačka i hrvatska strana, imaju identičan stav i nastupaju u jedinstvenoj delegaciji. Nije to slučajno. Raspadom Jugoslavije rijeka Sava je postala međunarodna rijeka, za saobraćaj na njoj primjenjuju se međunarodne konvencije koje dozvoljavaju slobodu plovidbe bez mogućnosti bilo kakvog uslovljavanja država kroz koje ta rijeka prolazi. U analizi tih geostrategijj skih značajki Brčkog i rijeke Save za njenu desnu obalu, iščeprkan je i podatak da se u nekim dokumentima još 1890. godine spominju brodovi na rijeci Savi koji su nosili bosansku zastavu. Ali, bez obzira na istorijska dokumenta, Sava i grad Brčko sa svojom lukom su jedina šansa Bosni i Hercegovini da se direktno uključi u međunarodne prometne tokove. Preko Save ostvaruje se veza sa Dunavom, a onda dalje sa Crnim Morem i Srednjom Evropom. Naravno, tome treba dodati i činjenicu da preko Brčkog Bosna se željeznički povezuje sa Evropom.Zbog toga i profesor Sadiković inisistira na evropskom značaju Brčkog i zalaže se za evropsko, a ne parcijalno rješenje ovog problema. Hoće se reći, da je manje bitno kome će ovaj grad pripasti od činjenice da li će ponuđeno rješenje omogućiti Brčkom otvorenost i slobodu komunikacija za sve. Na tome insistira i načelnik opštine Brčko Munib Jusufović naglašavajući da Brčko, bez obzira na rješenje, mora imati status otvorenog grada. Nasuprot ovim, realističkim, razmišljanjima je srpsko insistiranje na podjeli grada, po već probanoj logici kad ne možei mo dobiti sve, onda da dijelimo. Bez obzira na upozorenja iz Republike Srpske da sva rješenja za ovaj grad koja su suprotna njihovim vode destabilizaciji mira, u posljednje vrijeme lansirane su još dvije verzije buduće sudbine Brčkog. Prva govori o jednoj vrsti međunarodnog protektorata kojoj se federalna strana ne bi usprotivila pod uslovom da se u Brčkom ustroji ! međunarodna uprava koja će omogućiti demokratski razvoj čitave regije. Čak je iz političkih krugova procurila i konkretizacije te ideje i po kojoj bi guverner ovog područja bio Amerikanac, a tri njegova zamjenika bili bi predstavnici sva i tri naroda koji žive na ovom prostoru. Druga varijanta spominje i klasičj nu vojnu upravu nad ovim gradom, opet pod dominacijom Amerikanaca u sastavu NATO snaga. Bilo kako bilo, 14. decembra, , kada se očekuje da će međunarodni arbitar Roberts Ovvan saopštiti konačnu odluku, saznaće se da li se međunarodna zajednica opredijelila za jačanje države Bosne i Hercegovine ili će ostaviti odškrinuta vrata njenoj eventualnoj podjeli.